POSEBNA DJELA U NOĆIMA KADRA
Noć Kadra je noć kojoj nijedna noć u godini nije ravna u pogledu dobrote i vrline. Djela u njoj bolja su od djela u hiljadu mjeseci. Neki od velikana vjere rekli su da su najbolja djela u ovim noćima traženje oprosta i dove za svoje ovosvjetske i onosvjetske potrebe, za potrebe svojih roditelja, rodbine i braće vjernika, živih i mrtvih, te donošenje salavata na Poslanika, s.a.v.a., i njegovu porodicu, a.s., koliko je moguće. U nekim predajama stoji da se u ove tri noći uči dova Džewšenu-l-kebir. Također se prenosi da su Božijeg poslanika, s.a.v.a., upitali: “Ako doživimo noć Kadr, šta da tražimo od Boga?” Odgovorio je: “Tražite zdravlje, odnosno sreću (afijet)!”
Nekoliko stvari predstavlja zajednička djela koja se obavljaju u noćima, od kojih je jedna noć Kadr:
- Uzimanje gusula.
- Obavljanje dva rekata namaza, gdje se na svakom rekatu nakon Fatihe sedam puta uči sura Ihlas, a kada se završi namaz, sedamdeset puta se izgovara اَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَاَتُوبُ اِلَيْهِ. U predaji od Božijeg poslanika, s.a.v.a., kaže se da osoba neće ustati sa svog mjesta, a da Uzvišeni Bog ne oprosti i njemu i njegovim roditeljima.
- Otvoriti Časni Kur'an, držati ga okrenutog prema sebi i proučiti:
اَللَّهُمَّ اِنِّى اَسْئَلُكَ بِكِتَابِكَ الْمُنْزَلِ وَمَا فِيهِ وَفِيهِ اسْمُكَ الأَكْبَرُ وَاَسْمَاؤُكَ الْحُسْنَى وَمَا يُخَافُ وَيُرْجَى اَنْ تَجْعَلَنِى مِنْ عُتَقَائِكَ مِنَ النَّارِ
Bože moj, tako Ti Tvoje Knjige koju si spustio i onoga što je u njoj, a u njoj je Tvoje najveće ime, Tvoja lijepa imena i ono od čega se strahuje i čemu se nada, učini me od onih koje si oslobodio vatre.
- Klanjati noćni namaz.
- Klanjati sto rekata namaza, a lijepo je na svakom rekatu poslije Fatihe deset puta učiti suru Ihlas.
- Proučiti sljedeću dovu:
اَللَّهُمَّ اِنِّى اَمْسَيْتُ لَكَ عَبْداً دَاخِراً لاَ اَمْلِكُ لِنَفْسِى نَفْعاً وَلاَ ضَرّاً وَلاَ اَصْرِفُ عَنْهَا سُوءاً اَشْهَدُ بِذَلِكَ عَلَى نَفْسِى وَاَعْتَرِفُ لَكَ بِضَعْفِ قُوَّتِى وَقِلَّةِ حِيلَتِى فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَاَنْجِزْ لِى مَا وَعَدْتَنِى وَجَمِيعَ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ مِنَ الْمَغْفِرَةِ فِى هَذِهِ اللَّيْلَةِ
Bože moj, zanoćih kao Tvoj ponizni rob koji ne posjeduje za sebe ni koristi ni štete, niti mogu odvratiti od sebe zlo, svjedočim ovim protiv sebe i priznajem Ti slabost svoje snage i svoju bespomoćnost, pa blagoslovi Muhammeda i njegovu porodicu, ispuni u ovoj noći ono što Si obećao od oprosta meni i svim vjernicima i vjernicama.
وَاَتْمِمْ عَلَىَّ مَا اتَيْتَنِى فَاِنِّى عَبْدُكَ الْمِسْكِينُ الْمُسْتَكِينُ الضَّعِيفُ الْفَقِيرُ الْمَهِينُ اَللَّهُمَّ لاَ تَجْعَلْنِى نَاسِياً لِذِكْرِكَ فيِمَا اَوْلَيْتَنِى وَلاَ غَافِلاً لإِحْسَانِكَ فِيمَا اَعْطَيْتَنِى
Upotpuni mi ono što si mi dao, jer zaista sam ja Tvoj bijedni rob, potrebiti, slabašni, siromašni i poniženi. Bože moj, nemoj me učiniti zaboravnim prema Tvom spomenu u onome što si mi dao na raspolaganje, niti (nemarnim) prema Tvom dobročinstvu u onome što si mi darovao.
وَلاَ آيِساً مِنْ اِجَابَتِكَ وَاِنْ اَبْطَاَتْ عَنِّى فِى سَرَّاءَ اَوْ ضَرَّاءَ اَوْ شِدَّةٍ اَوْ رَخَاءٍ اَوْ عَافِيَةٍ اَوْ بَلاَءٍ اَوْ بُؤْسٍ اَوْ نَعْمَاءَ اِنَّكَ سَمِيعُ الدُّعَاءِ
I ne daj da izgubim nadu da ćeš mi uslišati i ako bi se to odužilo, bilo u veselju, ili teškoći, ili žestini, ili udobnosti, ili zdravlju, ili nesreći, ili siromaštvu, ili u blagodati, Ti zaista čuješ dovu.
POSEBNA DJELA U NOĆIMA KADRA
Djela u devetnaestoj noći
- Stotinu puta izgovoriti:
اَسْتَغْفِرُاللَّهَ رَبِّى وَ اَتُوبُ اِلَيْهِ
- Učiti ovu dovu:
اَللَّهُمَّ اجْعَلْ فِيمَا تَقْضِى وَتُقَدِّرُ مِنَ الأَمْرِ الْمَحْتُومِ وَفِيمَا تَفْرُقُ مِنَ الأَمْرِ الْحَكِيمِ فِى لَيْلَةِ الْقَدْرِ وَفِى الْقَضَاءِ الَّذِى لاَ يُرَدُّ وَلاَ يُبَدَّلُ اَنْ تَكْتُبَنِى مِنْ حُجَّاجِ بَيْتِكَ الْحَرَامِ الْمَبْرُورِ حَجُّهُمُ الْمَشْكُورِ سَعْيُهُمُ الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمُ الْمُكَفَّرِ عَنْهُمْ سَيِّئَاتُهُمْ وَاجْعَلْ فِيمَا تَقْضِى وَتُقَدِّرُ اَنْ تُطِيلَ عُمْرِى وَتُوَسِّعَ عَلَىَّ فِى رِزْقِى وَتَفْعَلَ بِى كَذَا وَكَذَا
Bože moj, odredi u onome što presuđuješ i određuješ kao konačno i u onome što odvajaš od mudrih naredbi u noći Kadr i u određenju koje nema povratka ni promjene, da me upišeš među hodočasnike Tvoga Svetoga hrama čije je hodočašće primljeno, trud nagrađen, čiji su grijesi oprošteni, a loši postupci pokriveni. Učini u onome što konačno presuđuješ i određuješ da mi se život produži, povećaj mi opskrbu i učini sa mnom tako i tako (spomenuti umjesto riječi tako i tako svoju potrebu)
Dova devetnaestog dana
(dova Božijeg poslanika, s.a.v.a.)
اَللَّهُمَّ وَفِّرْ فِيهِ حَظِّى مِنْ بَرَكَاتِهِ وَسَهِّلْ سَبِيلِى اِلَى خَيْرَاتِهِ وَلاَ تَحْرِمْنِى قَبُولَ حَسَنَاتِهِ يَا هَادِياً اِلَى الْحَقِّ الْمُبِينِ
Bože moj, učini obilnim moj udio u blagoslovima ovog mjeseca, olakšaj mi put ka njegovim dobrima i ne uskrati mi primanje dobrih djela, o Ti Koji upućuješ očitoj istini.
Dova dvadesetog dana
(dova Božijeg poslanika, s.a.v.a.)
اَللَّهُمَّ افْتَحْ لِى فِيهِ اَبْوَابَ الْجِنَانِ وَاَغْلِقْ عَنِّى فِيهِ اَبْوَابَ النِّيرَانِ وَوَفِّقْنِى فِيهِ لِتِلاَوَةِ الْقُرْآنِ يَا مُنْزِلَ السَّكِينَةِ فِى قُلُوبِ الْمُؤْمِنِينَ
Bože moj, otvori mi u njemu džennetska vrata, zatvori preda mnom vrata Džehennema i daj mi uspjeh učenja Kur'ana, o Ti Koji spuštaš smiraj u srca vjernika.
Djela dvadeset i prve noći
Vrijednost ove noći je još veća od devetnaeste noći. I u ovoj noći se trebaju obavljati djela kao i u devetnaestoj: uzimanje gusula, noćni namaz, učenje dove Džewšenu-l-kebir i drugo. U predaji je naglašen trud u činjenju ibadeta u dvadest prvoj i dvadeset trećoj noći ramazana, kao i to da je noć Kadr jedna od ove dvije noći.
Dova dvadeset prve noći
يَا مُولِجَ اللَّيْلِ فِى النَّهَارِ وَمُولِجَ النَّهَارِ فِى اللَّيْلِ وَمُخْرِجَ الْحَىِّ مِنَ الْمَيِّتِ وَمُخْرِجَ الْمَيِّتِ مِنَ الْحَىِّ يَا رَازِقَ مَنْ يَشَاءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ يَا اَللَّهُ يَا رَحْمَنُ يَا اَللَّهُ يَا رَحِيمُ يَا اَللَّهُ يَا اَللَّهُ يَا اَللَّهُ لَكَ الأَسْمَاءُ الْحُسْنىَ وَالأَمْثَالُ الْعُلْيَا وَالْكِبْرِيَاءُ وَالآلاَءُ
O Ti Koji uvodiš noć u dan i dan u noć, izvodiš živo iz mrtvog i mrtvo iz živog, Koji opskrbljuješ koga hoćeš bez računa, Allahu, Milostivi, Allahu, Samilosni, Allahu, Allahu, Allahu, Tebi pripadaju lijepa imena, uzvišeni primjeri, veličanstvenost i blagodati.
اَسْئَلُكَ اَنْ تُصَلِّىَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَاَنْ تَجْعَلَ اسْمِى فِى هَذِهِ اللَّيْلَةِ فِى السُّعَدَاءِ وَرُوحِى مَعَ الشُّهَدَاءِ وَاِحْسَانِى فِى عِلِّيِّينَ وَاِسَائَتِى مَغْفُورَةً وَاَنْ تَهَبَ لِى يَقِيناً تُبَاشِرُ بِهِ قَلْبِى وَاِيمَاناً يُذْهِبُ الشَّكَّ عَنِّى وَتُرْضِيَنِى بِمَا قَسَمْتَ لِى
Molim Te da blagosloviš Muhammeda i njegovu porodicu i da u ovoj noći moje ime upišeš među sretne, moju dušu pridružiš šehidima, moje dobročinstvo postaviš na najveći stepen Dženneta, da mi oprostiš grijehe i da mi podariš čvrsto uvjerenje koje će me radovati, vjerovanje koje će od mene otkloniti sumnju i da me učiniš zadovoljnim onim što si mi dodijelio.
وَآتِنَا فِى الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِى الآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ الْحَرِيقِ وَارْزُقْنِى فِيهَا ذِكْرَكَ وَشُكْرَكَ وَالرَّغْبَةَ اِلَيْكَ وَالإِِنَابَةَ وَالتَّوْفِيقَ لِمَا وَفَّقْتَ لَهُ مُحَمَّداً وَ آلِ مُحَمَّدٍ عَلَيْهِ وَعَلَيْهِمُ السَّلاَمُ
Daj nam dobro na Ovom svijetu i dobro na Onom svijetu, sačuvaj nas patnje u ognju, obdari me u ovoj noći sjećanjem na Tebe, zahvalom Tebi, hrljenjem Tebi i povratkom Tebi, i podari mi uspjeh u činjenju onoga za šta si podario uspjeh Muhammedu i njegovoj porodici, neka je mir njemu i njima.
Dova dvadeset i prvog dana
(dova Božijeg poslanika, s.a.v.a.)
اَللَّهُمَّ اجْعَلْ لِى فِيهِ اِلَى مَرْضَاتِكَ دَلِيلاً وَلاَ تَجْعَلْ لِلشَّيْطَانِ فِيهِ عَلَىَّ سَبِيلاً وَاجْعَلِ الْجَنَّةَ لِى مَنْزِلاً وَمَقِيلاً يَا قَاضِىَ حَوَائِجِ الطَّالِبِينَ
Bože moj, daj mi u ovom danu poutokaz do Tvog zadovoljstva i ne ostavi u njemu put kojim bi šejtan ovladao sa mnom. Učini Džennet mojim boravištem i odmaralištem, o Ti Koji ispunjavaš potrebe onih koji traže.
Dova dvadeset i drugog dana
(dova Božijeg poslanika, s.a.v.a.)
اَللَّهُمَّ افْتَحْ لِى فِيهِ اَبْوَابَ فَضْلِكَ وَاَنْزِلْ عَلَىَّ فِيهِ بَرَكَاتِكَ وَوَفِّقْنِى فِيهِ لِمُوجِبَاتِ مَرْضَاتِكَ وَاَسْكِنّى فِيهِ بُحْبُوحَاتِ جَنَّاتِكَ يَا مُجِيبَ دَعْوَةِ الْمُضْطَرِّينَ
Bože moj, otvori mi u ovom mjesecu vrata Svoje dobrote, obaspi me u njemu Svojim blagodatima, daj mi uspjeh u činjenju onog što zavređuje Tvoje zadovoljstvo i nastani me usred Tvog Dženneta, o Ti Koji se odazivaš dovi nevoljnika.
Dvadeset i treća noć
Prenosi se da bi Božiji poslanik, s.a.v.a., u posljednjih deset dana mjeseca Ramazana sklonio svoju prostirku za spavanje i stomak čvrsto stegnuo radi ibadeta. U dvadeset i trećoj noći bi svoje ukućane budio, a one koji bi bili pospani poprskao vodom po licu. Prenosi se da Fatima, mir njoj, u ovoj noći ne bi dozvolila nikom od svojih ukućana da spava. Držala bi ih budnim tako što bi im davala manje hrane i pripremala bi ih za noćni namaz tako što bi im u danu naredila da spavaju i odmaraju da ne bi bili pospani. Govorila bi: “Nesretan je onaj kome je uskraćeno dobro ove noći.”
Među djelima koja se obavljaju u dvadest trećoj noći su:
- Učenje sljedeće dove:
يَا رَبَّ لَيْلَةِ الْقَدْرِ وَجَاعِلَهَا خَيْراً مِنْ اَلْفِ شَهْرٍ وَرَبَّ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَالْجِبَالِ وَالْبِحَارِ وَالظُّلَمِ والأَنْوَارِ وَالأَرْضِ وَالسَّمَاءِ يَا بَارِئُ يَا مُصَوِّرُ يَا حَنَّانُ يَا مَنَّانُ يَا اَللَّهُ يَا رَحْمَنُ يَا اَللَّهُ يَا قَيُّومُ يَا اَللَّهُ يَا بَدِيعُ يَا اَللَّهُ يَا اَللَّهُ يَا اَللَّهُ
Gospodaru noći Kadr, Koji si je učinio boljom od hiljadu mjeseci, Gospodaru noći i dana, Gospodaru brda i mora, Gospodaru tmine i svjetlosti, Gospodaru Zemlje i neba, Stvoritelju, Koji daješ oblike, Premilostivi, Dobročinitelju, Allahu, Milostivi, Allahu, Samostojni, Allahu, Koji stvaraš bez prethodnog primjera, o Allahu, o Allahu, o Allahu.
لَكَ الأَسْمَاءُ الْحُسْنَى وَالأَمْثَالُ الْعُلْيَا وَالْكِبْرِيَاءُ وَالآلاَءُ اَسْئَلُكَ اَنْ تُصَلِّىَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَاَنْ تَجْعَلَ اسْمِى فِى هَذِهِ اللَّيْلَةِ فِى السُّعَدَاءِ وَرُوحِى مَعَ الشُّهَدَاءِ وَاِحْسَانِى فِى عِلِّيِّينَ وَاِسَائَتِى مَغْفُورَةً
Ti imaš najljepša imena, uzvišene primjere, veličanstvo i blagodati. Molim Te da blagosloviš Muhammeda i njegovu porodicu i da u ovoj noći moje ime upišeš među sretnike, dušu moju pridružiš šehidima, dobročinstvo postaviš na najveći stepen Dženneta i da mi oprostiš grijehe…
وَاَنْ تَهَبَ لِى يَقِيناً تُبَاشِرُ بِهِ قَلْبِى وَاِيمَاناً يُذهِبُ الشَّكَّ عَنِّى وَتُرْضِيَنِى بِمَا قَسَمْتَ لِى وَ آتِنَا فِى الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِى الآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ الْحَرِيقِ
I da mi podariš čvrsto uvjerenje koje će uvijek radovati moje srce i vjerovanje koji će od mene otkloniti sumnju. Učini me zadovoljnim onim što si mi dodijelio, daj nam dobro na Ovom svijetu i dobro na Onom svijetu i sačuvaj nas od patnje vatre koja prži…
وَارْزُقْنِى فِيهَا ذِكْرَكَ وَشُكْرَكَ وَالرَّغْبَةَ اِلَيْكَ وَالإِِنَابَةَ وَالتَّوْفِيقَ لِمَا وَفَّقْتَ لَهُ مُحَمَّداً وَ آلِ مُحَمَّدٍ عَلَيْهِ وَعَلَيْهِمُ السَّلاَمُ
Opskrbi me ove noći sjećanjem na Tebe, zahvalnošću Tebi, hrljenjem i povratkom k Tebi, podari mi uspjeh u činjenju onoga za šta si podario uspjeh Muhammedu i njegovoj porodici, neka je mir njemu i njima.
- Prenosi se da se u dvadeset trećoj noći više puta uči ova dova na sedždi, stojeći, sjedeći ili u kojem god ste stanju:
اَللَّهُمَّ كُنْ لِوَلِيِّكَ الْحُجَّةِ بْنِ الْحَسَنِ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَعَلَى آبَائِهِ فِى هَذِهِ السَّاعَةِ وَفِى كُلِّ سَاعَةٍ وَلِيّاً وَحَافِظاً وَقَائِداً وَنَاصِراً وَدَلِيلاً وَعَيْناً حَتَّى تُسْكِنَهُ اَرْضَكَ طَوْعاً وَتُمَتِّعَهُ فِيهَا طَوِيلاً
Bože moj, budi Tvome namjesniku al-Hudždžat ibni-l-Hasanu, neka su Tvoji blagoslovi njemu i njegovim očevima, u ovom času i u svim časovima Zaštitnik, Čuvar, Vođa, Pomagač, Vodič i Stražar, sve dok ga ne nastaniš na Zemlji, Tvojom željom i sklonošću ljudi i daj mu da na njoj dugo poživi u blagostanju.
- Učiti sure Ankebut i Rum. Imam Sadik, a.s., zakleo se da onaj ko u dvadest trećoj noći Ramazana prouči ove dvije sure pripada skupini Džennetlija.
- Učiti suru Duhan.
- Učiti suru Kadr hiljadu puta.
- Učiti ovu dovu:
اَللَّهُمَّ امْدُدْ لِى فِى عُمْرِى وَاَوْسِعْ لِى فِى رِزْقِى وَاَصِحَّ لِى جِسْمِى وَبَلِّغْنِى اَمَلِى وَاِنْ كُنْتُ مِنَ الأَشْقِيَاءِ فَاْمْحُنِى مِنَ الأَشْقِيَاءِ وَاْكتُبْنِى مِنَ السُّعَدَاءِ فَاِنَّكَ قُلْتَ فِى كِتَابِكَ الْمُنْزَلِ عَلَى نَبِيِّكَ الْمُرْسَلِ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ آلِهِ يَمْحُو اللَّهُ مَا يَشَاءُ وَيُثْبِتُ وَعِنْدَهُ اُمُّ الْكِتَابِ
Bože moj, produži mi život, povećaj mi opskrbu, tijelo mi učini zdravim i daj da ostvarim svoju nadu. Ako sam jedan od nesretnika, izbriši moje ime iz nesretnika i upiši me među sretnike, jer zaista si rekao u Knjizi spuštenoj Tvom vjerovjesniku kojeg si poslao, neka su blagoslovi Tvoji njemu i njegovoj porodici: Allah briše ono što hoće i utvrđuje ono što hoće i kod Njega je glavna knjiga.
Dova dvadeset i trećeg dana
(dova Božijeg poslanika, s.a.v.a.)
اَللَّهُمَّ اغْسِلْنِى فِيهِ مِنَ الذُّنُوبِ وَطَهِّرْنِى فِيهِ مِنَ الْعُيُوبِ وَامْتَحِنْ قَلْبِى فِيهِ بِتَقْوَى الْقُلُوبِ يَا مُقِيلَ عَثَرَاتِ الْمُذْنِبِينَ
Bože moj, operi me u ovom danu od grijeha, očisti me od sramote i okušaj mi srce u njemu bogobojaznošću, o Ti Koji se ne osvrćeš na posrtaje grešnika.
Izvor: Šejh Abbas Qomi, Dove odabranih mjeseci, Fondacija “Mulla Sadra”, Sarajevo, 2011, preveo Lutfi Akbaš